Język/Language:
Język/Language:
Czym jest postępowanie likwidacyjne? Jakie skutki ma zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela? Co trzeba dostarczyć zakładowi ubezpieczeń w toku postępowania? Jakie masz prawa i obowiązki na poszczególnych etapach likwidacji szkody?
Przez postępowanie likwidacyjne, które prowadzi zakład ubezpieczeń rozumie się wszystkie czynności faktyczne i prawne, które służą określeniu odpowiedzialności sprawcy (np. faktyczne okoliczności zdarzenia, rozmiar i wysokość szkody), a także wypłacie odszkodowania osobie poszkodowanej.
Kodeks cywilny reguluje stopień należytej staranności dłużnika (tutaj ubezpieczyciela) przy wykonywaniu zobowiązania (art. 355 § 2 k.c.) oraz wskazuje, że powinien on wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu, mając przy tym na uwadze zasady współżycia społecznego oraz ustalonym zwyczajom.
W toku postępowania likwidacyjnego między poszkodowanym a ubezpieczycielem nawiązana zostaje relacja, która charakteryzuje się brakiem równości stron. Zakład ubezpieczeń jest instytucją, która ma nieporównanie większe zasoby, możliwości i instrumenty prawne, by forsować realizację własnych interesów. Poszkodowany, który najczęściej jest osobą fizyczną, ma bardzo ograniczone zdolności wpływania na stanowisko ubezpieczyciela, w takim zakresie jak ustalenia faktyczne dotyczące odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń czy wysokość szkody.
Ma to odbicie w fakcie, że postępowanie likwidacyjne w zakresie szczegółowych zasad i warunków jego przeprowadzania, nie jest regulowane przez żadne przepisy prawa. To samo odnosi się do reklamacji i skarg, które na takie postępowanie mogą być składane przez poszkodowanego do zakładu ubezpieczeń. Trzeba tutaj w dużej mierze polegać na praktyce i zwyczajach ukształtowanych przez ubezpieczycieli.
Pomimo tych niekorzystnych cech, należy pamiętać, że inaczej niż stanowi ogólna zasada w sporach cywilnoprawnych, wygląda w tym przypadku ciężar dowodu. Ponieważ likwidacja szkody ma charakter niesporny, poszkodowany ma w gruncie rzeczy niewiele obowiązków dotyczących udowodnienia odpowiedzialności sprawcy. Jedynym wymogiem jest udokumentowanie szkody powstałej wskutek zdarzenia ubezpieczeniowego. Ciężar ustalenia stanu faktycznego i związanej z nim odpowiedzialności spoczywa w zasadniczej mierze na ubezpieczycielu.
Zakład ubezpieczeń jest podmiotem zaufania publicznego, który z racji profesjonalnej działalności ubezpieczeniowej jest zobowiązany do zachowania wysokich standardów, jeśli chodzi o realizowanie swoich zadań. Ponieważ jedną z ról, w jakich występuje, jest bycie dłużnikiem wobec wierzyciela, którym jest poszkodowany, należy odnieść te wymogi także do procesu likwidacji szkody.
Zanim otrzymasz odszkodowanie, które w pełni pokryje poniesione straty, musisz zwrócić się do ubezpieczyciela z ich zgłoszeniem. Jako osoba poszkodowana masz prawo zrobić to w dowolnej formie (telefonicznie, elektronicznie, pisemnie), a dokonane przez ciebie zgłoszenie rodzi po stronie zakładu ubezpieczeń obowiązek rozpoczęcia postępowania likwidacyjnego w terminie 7 dni.
Warto pamiętać o tym, że zgłoszenie szkody musi zawierać twoje dane jako osoby zgłaszającej (tj. imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL) oraz informacje dotyczące zdarzenia: data, miejsce, opis szkody, numer polisy ubezpieczonego. Warto od razu podać numer konta bankowego, na który powinno zostać wpłacone odszkodowanie.
Jako osoba poszkodowana możesz od razu podać wysokość roszczeń, których spełnienia żądasz, ale pamiętaj, że ich wysokość musi być uzasadniona i potwierdzona poprzez przekazaną ubezpieczycielowi dokumentację.
Oczywiście możesz przekazać pełnomocnictwo do zgłoszenia szkody osobie trzeciej np. kancelarii, która w twoim imieniu dokona wszelkich niezbędnych czynności.
Po dokonaniu zgłoszenia powinieneś otrzymać od zakładu ubezpieczeń informację, jakie dokumenty są konieczne w celu ustalenia odpowiedzialności (o ile te przekazane w trakcie zgłaszania szkody są niewystarczające). Zakres dokumentacji, którą należy przekazać mocno różni się w zależności od rodzaju i wielkości szkody, a także złożoności samego zdarzenia (np. liczba uczestników). W tym miejscu ważna jest zasada, że ubezpieczyciel nie może nakładać na poszkodowanego obowiązku dostarczenia dokumentów, których uzyskanie powodowałoby nadmierne trudności lub koszty. Tym bardziej nie może żądać dokumentów, które sam ma prawo uzyskać na podstawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.
To ubezpieczyciel ma obowiązek przeprowadzić proces ustalenia odpowiedzialności i nie może przerzucać tego obowiązku na inne podmioty – np. czekać na potwierdzenie okoliczności szkody przez sprawcę.
Często, aby określić wysokość szkody, trzeba dokonać oględzin zniszczonego pojazdu lub innego przedmiotu szkody. Zakład ubezpieczeń zazwyczaj organizuje wizytę rzeczoznawcy, który ma za zadanie rzetelnie ustalić rozmiar i wartość strat. Jeśli na tym etapie masz wątpliwości, co do zasadności poczynionych ustaleń, twoim prawem jest zgłoszenie zastrzeżeń rzeczoznawcy lub innemu pracownikowi zakładu ubezpieczeń. Powinny zostać zorganizowane kolejne oględziny, a gdyby tak się nie stało możesz zlecić je niezależnemu rzeczoznawcy. Koszt, jaki w związku z tym poniesiesz podlega zwrotowi przez ubezpieczyciela.
Jeśli chodzi o wybór sposobu likwidacji szkody, to masz prawo dokonać wyboru w tym zakresie. Możesz zdecydować, że odszkodowanie ma być wypłacone na podstawie kosztorysu, faktur za dokonaną naprawę lub porozumienia z serwisem, który sam rozliczy się z zakładem ubezpieczeń.
Pamiętaj, że prawo do otrzymania pełnego odszkodowania nie jest uzależnione od dokonania naprawy uszkodzonej rzeczy. Oznacza to, że przy wyborze kosztorysu, jako podstawy określenia wysokości szkody, nie masz obowiązku wcześniej, ani później dokonać naprawy na kwotę w nim określonej.
Ubezpieczyciel nie ma prawa skreślać cen lub pozycji z kosztorysów lub faktur, a także wpisywać tam swoich kwot. Każda odmowa uznania w części lub całości roszczeń poszkodowanego musi mieć bowiem odpowiednią formę i być mu dostarczona we właściwym terminie (30 dni). Najważniejszymi elementami takiej odmowy są: uzasadnienie poparte stanem faktycznym, wskazanie przyczyn odmowy, pouczenie o prawie do dochodzenia roszczeń przed sądem. Odmowa przekazana poszkodowanemu, która nie zawiera któregoś z elementów może być łatwo podważona.
Możesz też stwierdzić, że najłatwiej będzie dać pełnomocnictwo do likwidacji szkody serwisowi, który dokona naprawy i rozliczy się z zakładem ubezpieczeń. Jednak, jeśli dojdzie do sporu pomiędzy tymi dwoma podmiotami, serwis ma prawo obciążyć cię kwotą, której wypłaty odmówił mu ubezpieczyciel. Pamiętaj, że ty z kolei masz prawo zwrotnie obciążyć tą kwotą ubezpieczyciela.
Kancelaria Hawk dba o to, by prawa naszych klientów były szanowane w toku postępowania likwidacyjnego i dokonuje wszelkich czynności, które wynikają z ich obowiązków. Skontaktuj się z nami, jeśli potrzebujesz pomocy przy likwidacji szkody!
